Sergi Hakkında

Jakob von Uexküll’ün “Umwelt” kavramı üzerine;
Etrafında anlamına gelen “um” ilgeçi ile dünya anlamına gelen “welt” sözcüklerinden oluşan kavramın “çevreleyen dünya”, “fenomenel dünya”, “çevre” ve “ortam” gibi çevirileri bulunmakla beraber biosemiyotik alanında çalışmalar yapan Alman düşünür Uexküll ile kavram, farklı bir noktaya taşınmıştır. Uexküll, her canlı türünün kendine özgü uzay-zamanda, öznel gözlemlerle deneyimleyerek anlamlandırdıkları çevreyi tanımlamak için “Umwelt” kavramını kullanmıştır (Uexküll, 1934).

Bu bağlamda, her canlı (aynı ya da farklı türler olmasına bakılmaksızın) yalnızca kendisine ait, kendisini tanımlayabildiği ya da yakın hissettiği bir uzama, bu uzama ait çevreye, bu çevreye ait bir zaman ve mekân algısına, dolayısıyla bu bileşenlerin toplamı olan benzersiz bir umwelt’e sahiptir. Öznelliğin kelime anlamını belki de olabilecek en güçlü şekilde hissetirerek terkrar düşünmeye iten bu kavram, insanmerkezciliğin konfor alanını sorgulamaktadır. Sergi, varoluşun çoklu doğasını, türlerarası algısal farklılıkları, nesnel gerçeklik yanılsamasını, anlamlandırma eyleminin yapı taşlarını biriktiren göz uzvuna atıfta bulunan imgeler üzerinden kurgulanmıştır.

Üretim sürecinde üretken yapay zekâdan yardım alınmıştır. Statik görüntülerin üretimi aşamasında boş stüdyo görüntüsü üretilmiş ve eserlerin biçim birliği sağlayacak şekilde kompozisyonları tanımlanmıştır. Daha sonra her gözün yapısı incelenerek bir örnek görsel resmedilmiş, stil referansı ve promptlar yardımı ile nihai görsele ulaşılmıştır. Video animasyon kısmında ise üretilen statik görseller, image to video süreciyle hareketlendirilerek hikaye doğrultusunda kurgulanmıştır. İyi seyirler.

Doç. Dr. İ. Halil Özkirişçi. 2025